Azbest

Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 13 grudnia 2010 roku w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania wyrobów zawierających azbest oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których były lub są użyte wyroby zawierające azbest (Dz. U. 2011 nr 8 poz. 31) wykorzystujący wyroby zawierające azbest (osoba fizyczna, przedsiębiorca) ujmuje wynik inwentaryzacji w „Informacji o wyrobach zawierających azbest” stanowiącej załącznik nr 3 do rozporządzenia i przedkłada ją corocznie w terminie do dnia 31 stycznia właściwemu organowi.

Osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą przedkłada informację, o której mowa, odpowiednio burmistrzowi, pozostałe osoby – marszałkowi województwa.

Informację sporządza się w dwóch egzemplarzach. Drugi egzemplarz należy przechowywać przez okres roku, do czasu sporządzenia następnej informacji.

Ponadto właściciel, zarządca lub użytkownik nieruchomości, obiektu, urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest jest zobowiązany do przeprowadzenia kontroli stanu tych wyrobów w formie: „Oceny stanu i możliwości bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest”.

Wobec powyższego przypomina się wszystkim, których dotyczy ten obowiązek, o złożeniu wymaganych informacji (wg załączonego poniżej wzoru) do dnia 31 stycznia 2020 roku w Urzędzie Miejskim w Brzozowie (na Biurze Obsługi Klienta, w Sekretariacie lub w pok. 24 Wydział Ochrony Środowiska).

Dodatkowe informacje oraz wzory formularzy dostępne są również w Wydziale Ochrony Środowiska, Gospodarki Komunalnej i Rolnictwa Urzędu Miejskiego w Brzozowie, tel. 13 306 10 91.

Co to jest azbest?

Azbest jest znany i wykorzystywany przez człowieka od tysiącleci. Cechą charakterystyczną azbestu jest jego włóknista budowa oraz wyjątkowe właściwości fizyczne i chemiczne. Pod względem chemicznym są to uwodnione krzemiany magnezu, żelaza, wapnia i sodu.

Produkcja wyrobów zawierających azbest trwała do końca września 1998 roku i zakończona została zgodnie z Ustawą o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Związek ten jest zaliczany do substancji o działaniu chorobotwórczym dla człowieka. Szkodliwość azbestu nie wynika z jego składu chemicznego – przyczyna szkodliwości tkwi w jego włóknistej strukturze. Włókna azbestu są najcieńszymi włóknami występującymi w przyrodzie; są praktycznie niezniszczalne, a ich kumulowanie się w płucach powoduje zwykle po kilkunastu latach pojawienie się chorób azbestozależnych: pylicy azbestowej (azbestozy), raka płuca, zmian opłucnowych, międzybłonniaka opłucnej. Włókna azbestu przedostają się do powietrza atmosferycznego w wyniku korozji materiałów, wydatnie przyspieszanej przez „kwaśne deszcze” i inne chemiczne zanieczyszczenia powietrza, jak i działalność człowieka – niewłaściwie składowanie odpadów azbestowych na tzw. dzikich wysypiskach.

Szkodliwość dla zdrowia

Chorobotwórcze działanie azbestu jest wynikiem wdychania włókien zawieszonych w powietrzu. Na występowanie i typ chorób wpływa rodzaj azbestu, wymiary włókien oraz stężenie włókien i czas trwania narażenia, a także efektywność biologicznych mechanizmów oczyszczania układu oddechowego.

Największe zagrożenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna o średnicy mniejszej niż 3 μm (mikrometry) i długości powyżej 5 μm, tj. tzw. włókna respirabilne, które przedostając się z powietrzem do pęcherzyków płucnych, mogą penetrować tkankę płucną.

Zagrożenie ze strony azbestu jest przez ludzi bagatelizowane ze względu na mikroskopijną wielkość włókien (niewidoczne dla ludzkiego oka) oraz długotrwały i utajony rozwój choroby. Przez długi czas choroba może się nie ujawniać – pierwsze jej objawy mogą dać o sobie znać po dwudziestu, a nawet czterdziestu latach od pierwszego kontaktu z pyłem azbestowym. Po ujawnieniu się nowotwór rozwija się gwałtownie – od wystąpienia objawów do śmierci upływa nie więcej niż 2 lata.

Według Państwowego Zakładu Higieny każdy kontakt z azbestem może być niekorzystny i należy go unikać, chociaż nie musi on wywołać skutków chorobowych. Możliwość kontaktu z azbestem należy zatem ograniczyć do minimum.

W 2002 roku Rada Ministrów przyjęła krajowy „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski”. Jego realizację założono na lata 2003-2032.

W celu likwidacji szkodliwego oddziaływania wyrobów azbestowych na środowisko Gmina Brzozów od 2011 roku realizuje program usuwania azbestu i materiałów zawierających azbest.

Zgodnie z jego założeniami osoby posiadające wyroby azbestowe mogą starać się o udzielenie dotacji docelowej na realizację przedsięwzięcia polegającego na transporcie i unieszkodliwieniu odpadów azbestowych powstałych w wyniku wymiany pokrycia dachowego. Możliwość zgłoszenia posiadania odpadów azbestowych obywa się na początku roku kalendarzowego, o czym informujemy mieszkańców Gminy Brzozów na stronie internetowej oraz na tablicach ogłoszeń w poszczególnych sołectwach.

Usuwanie wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Brzozów jest wspierane przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Rzeszowie.